آزمایشگاه تخصصی خاک و آب
آزمایشگاه تحقیقات خاک و آب فعالیت های رسمی خود را از زمان وقوع زلزله بویین زهرا در سال 1342 آغاز نمود. این آزمایشگاه که در آن زمان تحت نظر سازمان عمران دشت قزوین وظایف محوله را انجام می داده با تشکیلاتی که در سازمان عمران وقت در نظر گرفته شده بود، آزمایشگاه خاکشناسی به بخش طراحی کشاورزی و خاکشناسی منتقل و در خصوص انجام آزمایشات و آنالیزهای مرتبط با خاک و آب و تعیین ویژگی های فیزیکی و شیمیایی در اراضی تحت کشت زراعی و باغی فعالیت های بسیاری را داشته است. بزرگان خاکشناسی کشور از جمله دکتر دکتر کلباسی، دکتر ملکوتی، دکتر عبد میشانی و .. سابقه فعالیت پژوهشی در این آزمایشگاه را داشته اند. تا سال 1373 وضعیت آزمایشگاه از نظر تشکیلات اداری همچنان دنبال میشد که با دگرگونی هایی که در ادارات کل استان های کشور صورت گرفت، آزمایشگاه به مدت یک سال از نظر وضعیت و چارت اداری مبهم بود تا این که با تاسیس مرکز تحقیقات کشاورزی قزوین در سال 1374 عملاً به حوزه تخصصی مربوطه منتقل گردید آنالیز شده توسط آزمایشگاه خاک و آب حدود 240 نمونه (2400 تجزیه) تخمین زده می شود.
در سال 1374 با تصمیم مهمی که رییس سازمان کشاورزی وقت آقای مهندس نوراییفر گرفت مقرر شد که آزمایشگاه از محلی که در آن زمان در آن مستقر شده بود به دلیل برخی تصمیم گیری های مدیریتی به محل طبقه 1- سازمان کشاورزی استان منتقل گردد که از نظر فضای280 متر مربع قابل دسترس بسیار عالی و مناسب بود. البته به دلیل رعایت استانداردهای مورد نظر هیئتی از موسسه تحقیقات خاک و آب کشور و سازمان تحقیقات کشاورزی در سال 1374 از محل مورد نظر بازدید و اقدامات لازم را برای تبدیل به یک آزمایشگاه مجهز و بروز شده صادر کردند وبا دستور رییس سازمان کشاورزی بلافاصله کلیه اقدامات لازم (احداث اتاق خاک کوبی و بایگانی خاک، داروخانه، اتاق توزین دقیق، نصب کابینت های تمام استیل ، احداث فاضلاب ضد اسید و ... ) در کمتر از یک ماه انجام و آزمایشگاه با کلیه دستگاهها و وسایل به محل جدید در همان سال انتقال یافت با عنایت به موارد فوق مشاهده می شود که آزمایشگاه در حدود 26 سال در محل فعلی مستقر بوده و در تمام این مدت ضمن انجام امور پژوهشی و تحقیقاتی از تعامل و همکاری با سازمان جهاد کشاورزی استان چه از نظر مشاوره فنی، اجرای طرح های مشترک و انجام آزمون خاک ارسالی از طرف مدیریت های جهاد کشاورزی و مراکز ترویج دهستانها لحظه ای کوتاهی ننموده و با تمام کاملاً مطلوب ارائه داده است.البته وضعیت در خصوص وظایف اصلی و پژوهشی در رابطه با اجرای تحقیقات مربوطه چه بخشی و چه فرابخشی با جدیت تمام در راس امور قرار داشت.
در خصوص وظایف حاکمیتی آزمایشگاه خاک و آب می توان به نقش محوری و کنترل کیفی آزمایشگاههای خاکشناسی بخش خصوصی در استان اشاره داشت که در قالب استانی در نظر گرفته شده در استان وظایف خود را انجام می دهد. شمار آزمایشگاه های فعال خصوصی در استان به عدد 3 می رسد. همچنین با توجه به موقعیت آزمایشگاه تحقیقات خاک و آب این آزمایشگاه در سطح استان نقش مرجع داشته و اهمیت آن کاملاً واضح و روشن است. در خصوص قانون حفاظت از خاک که توسط مجلس تصویب و از طرف رییس جمهور به کلیه دستگاهها از جمله استانداریها، سازمان جهاد کشاورزی استانها، ادارات کل منابع طبیعی ، سازمانهای محیط زیست، اداره کل منابع آب و ... ابلاغ گردید، اهمیت حفظ منابع خاک کشور که آزمایشگاههای خاک و آب در آن نقش اساسی دارند کاملاً روشن می شود. آزمایشگاه خا ک و آب تعامل بسیار خوبی با دانشگاه های استان مانند دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین، دانشگاه پیام نور استان قزوین، دانشگاه جامع علمی کاربردی و دانشگاه آزاد واحد تاکستان، سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان، دانشگاه علوم پزشکی استان در زمینه امور آزمایشگاهی تجزیه خاک و آب وگیاه برای دانشجویان داشته و نیز در راستای درآمدزایی بخش تحقیقات خاک و آب در خصوص اجرای طرح های تحقیقاتی نقش محوری و اساسی را با انجام تجزیه های خاک، آب و گیاه داشته است.
در این آزمایشگاه آزمایشات مربوط به خاک که شامل اندازه گیری EC (هدایت الکتریکی)، Ph ، در صد اشباع ، میزان کاتیون ها و آنیون ها محلول در خاک، میزان گچ، آهک، بافت ، CEC ، در صد مواد الی، ازت، فسفر، پتاسیم، عناصر ریزمغذی ها ( آهن، روی، مس، منگنز، بور)
تجزیه شیمیایی خاک شامل: اسیدیته، قابلیت هدایت الکتریکی، درصد اشباع، کربن آلی، مواد خنثی شونده، گچ، فسفر قابل جذب، پتاسیم قابل جذب، ازت کل، ازت نیتراته،کلسیم تبادلی ،منیزیم تبادلی،سدیم تبادلی،کلسیم محلول،منیزیم محلول،سدیم محلول ،پتاسیم محلول،ظرفیت کاتیونهای تیادلی ،کربنات محلول،بی ربنات محلول،سولفات محلول ،کلر محلول،آهن قابل جذب ،روی قابل جذب،مس قابل جذب ،منگنز قابل جذب ، بر قابل جذب ،فسفر معدنی
تجزیه فیزیکی خاک شامل : دانه بندی بطریق هیدرومتر،وزن مخصوص حقیقی ،وزن مخصوص ظاهری
تجزیه آب: اسیدیته،قابلیت هدایت الکتریکی، کلسیم محلول،منیزیم محلول،سدیم محلول ،پتاسیم محلول، کربنات محلول،بی کربنات محلول،سولفات محلول ،کلر محلول،بر محلول،موائ محلول کل،سختی موقت آب
تجزیه گیاه و دانه شامل: درصد ماده خشک ،هضم خشک ،هضم تر،ازت کل ،فسفر کل،پتاسیم کل، ازت نیتراته، کلسیم تبادلی ،منیزیم تبادلی،سدیم تبادلی، آهن قابل جذب ،روی قابل درصد جذب،مس قابل جذب ،منگنز قابل جذب ،بر قابل جذب ،ازت کل
تجزیه میوه: درصد آب ،درصد مواد خشک ،اسیدیته قابل تیتر،اسیدیته میوه،بریکس ،قند،ویتامین c ،درصد خاکستر ،کلسیم کل،منیزیم کل ،سدیم کل ، ازت کل ، فسفر کل ، پتاسیم کل ، آهن کل ، منگنز کل ، روی کل ، مس کل .
