پرسش های متداول گروه حوزه آبخیز
1- هدف اصلی گروه پژوهشی مدیریت حوزههای آبخیز چیست؟
پاسخ:
هدف این گروه، ارائه الگوهای علمی و کاربردی برای مدیریت بهینه حوزههای آبخیز کشور به منظور حفاظت، احیا، توسعه و بهرهبرداری پایدار از منابع طبیعی و کاهش اثرات مخاطرات محیطی مانند فرسایش، سیل و خشکسالی است.
2- چرا مدیریت حوزههای آبخیز نیازمند پژوهش است؟
پاسخ:
زیرا هر حوزه آبخیز دارای ویژگیهای بومشناختی و اجتماعی خاص خود است و یک الگوی مدیریتی واحد پاسخگوی همه مناطق نیست. پژوهش علمی میتواند راهکارهای متناسب با ویژگیهای هر منطقه را طراحی و پیشنهاد دهد.
3- چه فعالیتهایی تاکنون توسط این گروه انجام شده است؟
پاسخ:
فعالیتهای انجامشده شامل تهیه شناسنامه حوزههای آبخیز کشور، تدوین دستورالعملهای فنی برای استحصال آب باران، ارزیابی طرحهای آبخیزداری، بررسی زمینههای مشارکت جامعه محلی، بهینه سازی الگوهای مدیریت حوزه های آبخیز و تدوین طرح راهبردی مدیریت بهینه حوزههای آبخیز است.
4- منظور از شناسنامه حوزههای آبخیز چیست؟
پاسخ:
شناسنامه حوزه آبخیز سندی است شامل اطلاعات پایه فیزیکی، اقلیمی، پوشش گیاهی، منابع آب، خاک و مشخصات اجتماعی-اقتصادی منطقه که به عنوان مرجع برای برنامهریزی و مدیریت علمی حوزهها استفاده میشود.
5- گروه چه نقشی در ارزیابی طرحهای اجرایی آبخیزداری دارد؟
پاسخ:
گروه با بررسی فنی و علمی طرحهای اجراشده، نقاط قوت و ضعف آنها را شناسایی کرده و پیشنهادهای اصلاحی و پژوهشی لازم را ارائه میدهد تا طرحهای آینده اثربخشتر و پایدارتر باشند.
6- چگونه مشارکت جامعه محلی در مدیریت حوزههای آبخیز مورد بررسی قرار میگیرد؟
پاسخ:
گروه با اجرای مطالعات میدانی، مصاحبه با ذینفعان و ارزیابی ظرفیتهای اجتماعی مناطق، میزان مشارکتپذیری مردم و موانع آن را شناسایی کرده و راهکارهای تقویت مشارکت محلی را پیشنهاد میکند.
7- چه شاخصهایی برای ارزیابی طرحهای آبخیزداری توسط گروه بررسی میشود؟
پاسخ:
شاخصها شامل معیارهای زیستمحیطی (کاهش فرسایش و رسوب)، اقتصادی (هزینه-فایده)، اجتماعی (میزان رضایت و مشارکت جامعه محلی) و عملکرد فنی سازهها و عملیات اجرایی است.
8- آیا گروه پژوهشی از فناوریهای نوین نیز استفاده میکند؟
پاسخ:
بله. این گروه از ابزارهایی مانند سامانههای اطلاعات جغرافیایی (GIS)، سنجش از دور (RS)، مدلسازی هیدرولوژیکی و تحلیلهای تصمیمگیری چندمعیاره برای ارزیابی، پایش و برنامهریزی بهره میبرد.
9-چگونه میتوان نتایج پژوهشهای این گروه را به اجرا رساند؟
پاسخ:
نتایج مطالعات این گروه در قالب دستورالعملها، استانداردهای اجرایی، گزارشهای فنی و همکاری با نهادهای اجرایی منتشر شده و به منظور پیادهسازی در طرحهای استانی و ملی در اختیار دستگاههای ذیربط قرار میگیرد.
10-چه زمینههایی برای پژوهش در مدیریت حوزههای آبخیز وجود دارد؟
پاسخ:
از جمله زمینهها میتوان به پایش اثرات تغییر اقلیم و خشکسالی، تحلیل اثرات اقتصادی اجتماعی و زیست محیطی مداخلات آبخیزها، تحلیل علت و معلولی وضعیت سلامت آبخیز، راهکارهای ارتقای مشارکت محلی، مدیریت راهبردی حوزه آبخیز، توسعه روشهای غیرسازهای و بهرهگیری از فناوریهای هوشمند اشاره کرد.
11- چگونه میتوان با این گروه پژوهشی همکاری داشت؟
پاسخ:
علاقهمندان از طریق ارتباط با پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، ارسال پیشنهادهای پژوهشی، همکاری در پروژههای مشترک و شرکت در نشستها و دورههای تخصصی میتوانند با این گروه همکاری کنند.