بخش تحقیقات گیاه پزشکی
معرفی بخش
شناخت آفات، بیماریها و علفهای هرز، تعیین پراکنش، آگاهی از چرخه زندگی و بیواکولوژی آنها و در نهایت مشخص نمودن روشهای مؤثر مبارزه در پیشبرد اهداف و برنامهریزیهای کشاورزی از اهمیت زیادی برخوردار میباشد؛ لذا توجه به اهمیت موضوع و شرایط آبوهوایی منطقه بخش تحقیقات گیاهپزشکی در سال ۱۳۴۳ تحت عنوان “آزمایشگاه بررسی آفات و بیماریهای گیاهی” فعالیت خود را آغاز نمود و امروزه با همکاری و هماهنگی مراکز گیاهپزشکی ملی و بینالمللی در چهار واحد اصلی آفات، بیماریها، علفهای هرز و مبارزه بیولوژیک با پیگیری اهداف ذیل، انجاموظیفه مینماید:
- شناسایی آفات و بیماریهای مهم گیاهان زراعی، باغی و میزبانهای علف هرز آن در سیستمهای زراعی مختلف.
- تشکیل کلکسیون و مجموعهایی از آفات، بیماریها و علفهای هرز استان (هرباریوم).
- بررسی بیولوژی و بیواکولوژی آفات، بیماریها و علفهای هرز گیاهان.
- جمعآوری و شناسایی دشمنان طبیعی آفات، بیماریها و علفهای هرز قابل کاربردی در مبارزه بیولوژیک.
- پیشآگاهی مربوط به آفات و بیماریهای محصولات زراعی به منظور کنترل و مبارزه به موقع با آنها.
- بررسی، برنامهریزی و تعیین کارائی طرق مختلف مبارزه با آفات، بیماریها و علفهای هرز و … .
- بررسی سموم شیمیایی یا بیولوژیک جدید به منظور جایگزینی سموم کمخطر و مؤثر در سیستم مبارزه تلفیقی با عوامل یاد شده و جلوگیری از مسئله مقاومت آفات به سموم شیمیایی.
- بررسی ترکیبات طبیعی بهمنظور جایگزینی آنها و حذف سموم شیمیایی.
- همکاری در آزادسازی ارقام جدید و مقاوم به آفات، بیماریها و علفهای هرز.
- پیگیری در حل مشکلات و مسائل گیاهپزشکی همکاران تحقیقاتی و بخشهای اجرایی.
- ارائه خدمات علمی - آموزشی به سازمان نظاممهندسی، بخشهای اجرایی، درمانگاههای گیاهپزشکی و کشاورزان پیشرو و بهرهبردار.
هم اکنون این بخش جهت انجام طرحهای تحقیقاتی خود علاوه بر مجهز بودن به دو آزمایشگاه تشخیص بیماریهای ناشی از عوامل قارچی، نماتدها و باکتریهای بیماریزای گیاهی، آزمایشگاه آفات جهت نگهداری کلکسیون آفات و کلیدهای تشخیصی و بررسی زیستشناسی آنها، دارای هرباریوم علفهای هرز محتوی نمونههای گیاهی، انسکتاریوم پرورش حشرات مفید جمعاً” به مساحت تقریبی ۱۰۵۰ متر مربع و یک گلخانه به مساحت ۵۴۰ مترمربع، مجهز به دو دستگاه اتاقک رشد (فیتوسل) میباشد.
از مهمترین دستاوردهای تحقیقاتی بخش میتوان به موارد ذیل اشاره داشت:
- شناسائی مجموعاً” ۴۰ گونه تریپس بر روی گندم، جو و سویا که ۱۴گونه از آنها برای فون ایران جدید میباشند.
- شناسائی ۲ گونه کک نباتی (Phyllotreta corrugata) و (Psylliodes cupera) و ۱ گونه سرخرطومی (Baris coerulescens) به عنوان آفات خسارتزای مزارع کلزا از استان.
- شناسائی گونه تریپس (Dendrithrips phyillireae) به عنوان عامل خسارتزای باغات و نهالستانهای زیتون.
- انجام آزمایشات ثبت حشره کشهای جدید چون آوانت، آدمیرال، ناتورالیس، گائوچو و کالیپسو برای استفاده در استان.
- جداسازی قارچهای (Macrophomina phaseolina)، (Sclerotinia sclerotiorum)، (Sclerotinia minor)، (Septoria nodorum ، (Leptosphaeria maculens و اولین گزارش بیماریهای ناشی از آنها در کشور.
- جداسازی نماتد (Ditylencus destructor) عامل بیماری پوسیدگی غده سیب زمینی به عنوان اولین گزارش این بیماری در استان.
- معرفی عامل جدید خشکیدگی سرشاخه زیتون (Sphaeropsis sp.) از باغات برای کشور.
- شناسائی و تهیه کلکسیون بیش از ۱۸۰ گونه علفهای هرز مزارع گندم، جو آبی، کلزا و پنبه در استان.
- شناسائی سوسک برگخوار گلرنگ (Cassida palestina)، مگس پارازیت (Drino atropivora) به عنوان دشمن لارو پروانه (Acherontia atropos) و اولین گزارش این آفتها در استان.
- شناسائی زنبور پارازیتوئید (Cotesia kazak) و زنبور پارازیتوئید سوسک برگخوار گلرنگ (Brachymeria) به عنوان اولین گزارش از کشور.
- انجام آزمایشات ثبت قارچکشها و علفکشهای جدید به منظور استفاده در استان.
