عروس‌های دریایی؛ ژله‌های بی‌مهره با اسرار زندگی شگفت‌انگیز

به گزارش روابط عمومی موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور به نقل از (کرج) خبرگزاری ایرنا - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات شیلاتی آب‌های دور کشور با اشاره به شکوفایی روزافزون موجودات ژله‌ای در اقیانوس‌ها و محیط های ساحلی، اعلام کرد که تغییرات محیطی و فعالیت‌های انسانی از جمله گرمایش زمین، صید بی‌رویه و ورود مواد مغذی اضافی، نقش مهمی در افزایش جمعیت موجودات ژله ای داشته است.

احمدرضا هاشمی روز دوشنبه با حضور در اداره شیلات سازمان جهاد کشاورزی استان البرز به مناسبت روز جهانی عروس دریایی به خبرنگار ایرناگفت: (عروس دریایی) بی‌مهره و فاقد مغز، ستون فقرات و سیستم عصبی مرکزی است و بدن آن‌ از سه لایه شامل اپیدرم خارجی، لایه ژلاتینی مزوگلیا و گاسترودرم داخلی تشکیل شده و سلول‌های گزنده روی شاخک‌ها که به نام سلول‌های نیش‌زن شناخته می‌شوند که برای شکار و دفاع به کار گرفته شده و حرکت این موجودات با حرکت های ماهیچه‌ای و پاشیدن آب در جهت مخالف است.

وی با اشاره به رژیم غذایی عروس‌های دریایی بیان کرد : این موجودات از ماهی‌های کوچک، لاروها، خرچنگو میگو تغذیه می‌کنند. برخی گونه‌ها مانند عروس جعبه‌ای دارای تعداد زیادی چشم هستند که دید ۳۶۰ درجه به آن‌ها می‌دهد و قادرند تا ۶ متر در دقیقه حرکت کنند.

هاشمی درباره طول عمر و تولید مثل عروس های دریایی افزود که بسته به گونه و شرایط محیطی، طول عمر این موجودات از چند ماه تا چند سال متغیر بوده و مرحله بالغ یا مدوسا (مرحله بالغ) با آزادسازی تخمک و اسپرم در آب انجام می‌شود و مرحله پولیپ می‌تواند ماه‌ها یا سال‌ها باقی بماند و به صورت غیرجنسی، ژله‌های جدید تولید کند.

عضو هیات علمی مرکز تحقیقات شیلاتی آب‌های دور کشور همچنین به ارزش تغذیه‌ای عروس‌های دریایی اشاره کرد و گفت: ژله‌های خوراکی (عروس دریایی خوراکی) پروتئین بالا، کالری کم و منابع مهمی از آهن، کلسیم، منیزیم و فسفر دارند و می‌توانند در تهیه غذاهایی مانند سالاد، رشته فرنگی و سوشی به کار گرفته شوند.

وی درباره ویژگی‌های منحصر به فرد عروس های دریایی افزود: توانایی تولید نور بیولومینسانس (نورزایی زیستی) برای دفاع و فریب طعمه، سرعت بالای شلیک نیش و سازگاری با تغییرات محیطی از جمله آلودگی، دمای بالا و کمبود اکسیژن، از ویژگی‌های برجسته این موجودات است.

هاشمی خاطرنشان کرد: در آب‌های جنوب ایران حداقل ۶ گونه ژله‌ماهی (گونه‌های ژله‌ماهی) از سه خانواده گزارش شده که تنها یک گونه به‌نام (عروس دریایی خلیج فارس) مختص خلیج فارس و خلیج نایبند است و پنج گونه دیگر پراکنش وسیعی دارند و همچنین فعالیت‌های انسانی مانند تغییر دمای زمین، صید بی‌رویه و ورود مواد مغذی اضافی در افزایش شکوفایی این موجودات مؤثر بوده است.