چهارمین جلسه شورای تات در ایلام برگزار شد

به گزارش روابط عمومی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان ایلام، در راستای تقویت بنیان‌های علمی و کاربردی بخش کشاورزی استان و با هدف بهره‌برداری بهینه از منابع محدود با حضور رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان، رئیس مرکز تحقیقات،معاون پژوهشی دانشگاه ایلام و رئیس بنیاد نخبگان استان و دیگر اعضای شورای تات برگزار شد.

در آغاز جلسه شورای تات، علی نجفی‌فر رییس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی ایلام، به مرور مصوبات جلسات پیشین و طرح دستور کار و محورهای اصلی نشست پرداخت.

ایشان موضوعات کلیدی جلسه را شامل تعیین تکلیف مکاتبات و استعلام‌های مربوط به قابلیت اراضی، بررسی و تجمیع اعتبارات یک درصد پژوهشی، و ارزیابی وضعیت آموزش کارکنان سازمان و دستگاه‌های تابعه عنوان کرد و بر اهمیت هم‌افزایی میان واحدهای اجرایی و پژوهشی برای تحقق اهداف توسعه پایدار در بخش کشاورزی استان تأکید کرد.

هدف اصلی این جلسه، پرهیز از پراکنده‌کاری در هزینه‌کرد منابع محدود پژوهشی و هدایت سرمایه‌ها به سمت پروژه‌هایی بود که پتانسیل بالایی در حل چالش‌های ملموس کشاورزان، به‌ویژه در حوزه بهره‌وری آب و توسعه اراضی، داشته باشند. تأکید اصلی بر اجرای طرحهای الگویی بود که بتوانند به عنوان مدل‌های عملیاتی در سطح استان تکثیر شوند.

حشمت عزیزان رییس سازمان جهاد کشاورزی استان در مورد لزوم کاربردی‌سازی نتایج پژوهش اظهار داشت: ما نیازمند نتایج پژوهشی هستیم که مستقیماً سفره مردم را تحت تأثیر قرار دهد و مشکل کم‌آبی و بهره‌وری اراضی را حل کند. تخصیص اعتبارات به سمت پروژه‌هایی هدایت خواهد شد که در نهایت به توسعه پایدار و رفع چالش‌های مدیریتی اراضی منجر شود.

رئیس سازمان با تأکید بر اهمیت نقش‌آفرینی مستقیم علم در معیشت کشاورزان، بیان کرد:  که دوره حمایت از تحقیقات صرفاً تئوریک به پایان رسیده است.

وی تأکید کرد: که هر ریال از این بودجه باید در پروژه‌هایی سرمایه‌گذاری شود که قابلیت سنجش بازدهی مشخصی داشته باشند. و تمرکز بر مشکلات شناسایی شده شهرستانی تعیین اولویت‌ها باید بر اساس نیازسنجی دقیق و مستند از مدیریت‌های جهاد کشاورزی شهرستان‌ها صورت گیرد. پروژه‌هایی که به‌طور مستقیم به معضلات منطقه‌ای مانند شوری خاک، فرسایش، یا مصرف بی‌رویه سموم پاسخ می‌دهند، در اولویت خواهند بود

وی تأکید کرد: طرحهای منتخب باید دارای ساختار مدیریتی ساده و قابلیت انتقال آسان دانش باشند تا بتوانند در کمتر از یک فصل زراعی به عنوان الگو در مزارع دیگر معرفی شوند.

ایشان افزود: تخصیص بودجه باید متمرکز باشد. به جای حمایت از دهها طرح کوچک، اعتبارات باید به چند طرح محوری با پتانسیل بالا تزریق شود تا امکان توسعه زیرساخت‌های لازم در آنها فراهم شود.

علی نجفی‌فر رییس مرکز تحقیقات ایلام گفت: پژوهش بدون میدان عمل، بی‌فایده است. به همین منظور، شش منطقه الگویی در قالب طرحهای تحقیقاتی  توسعه‌ای تعریف شده است که تمام مسائل اکولوژیک و خاکی منطقه در آن لحاظ شده و آموزش‌های مستقیم در دل این باغات اجرا خواهد شد.

رئیس مرکز تحقیقات بر اهمیت پیوند ناگسستنی تحقیق و توسعه تأکید کرد.

 وی اعلام کرد: مرکز تحقیقات، هسته اصلی فنی اجرای طرحهای الگویی را فراهم خواهد کرد و بودجه تخصیص یافته عمدتاً صرف تجهیز و اجرای این کانونها خواهد شد.

وی در اجرای دقیق طرحهای باغات الگویی تشریح کرد: این شش کانون به عنوان "آزمایشگاه‌های زنده" عمل خواهند کرد. باید تمام ملاحظات فنی و اکولوژیک رعایت شود و پیش از هرگونه اقدام در این سایتها، نیاز به انجام یک ارزیابی جامع اکوسیستم است. این شامل تحلیل دقیق بافت خاک، داده‌های  هواشناسی منطقه، و پروفایل‌های هیدرولوژیکی منطقه است. این شش کانون قرار است به کانون‌های یادگیری تبدیل شوند که کشاورزان می‌توانند با مشاهده مستقیم نتایج، انگیزه بیشتری برای پذیرش تکنولوژی‌های جدید پیدا کنند.

حشمت سیاهی در ادامه بیان کرد: مأموریت ما، انتقال یافته‌های علمی به بدنه جامعه هدف است. در راستای برنامه سالیانه، ۱۳۶ سازه ترویجی باید ایجاد شود، به‌ویژه با تمرکز بر سایت‌های الگویی و کانونهای یادگیری که در حال حاضر ۲۹ سایت فعال دارند.

مدیر ترویج سازمان نقش حلقه اتصال میان محقق و کشاورز را حیاتی دانست و تأکید کرد: حتی بهترین پژوهش‌ها نیز اگر به درستی منتقل نشوند، شکست خواهند خورد. اولویت ترویج، عملیاتی کردن یافته‌های شش کانون الگویی است.

وی گفت: تمرکز بر شبکه‌سازی ترویجی ضروری است. علاوه بر ۲۹ سایت فعال موجود، باید حداقل ۱۲ سایت جدید در ارتباط مستقیم با کانونهای الگویی تعریف شوند. همچنین، تأسیس کانونهای جوانان  برای تربیت نسل آینده که با دانش روز آشنا شوند، یک اولویت است. اهمیت تعامل مستمر با کشاورزان پیشرو (به‌عنوان مرجعین محلی) این کشاورزان که معمولا" پذیرندگان اولیه نوآوری هستند، باید به عنوان "سفیران دانش" تجهیز شوند. آموزش‌های رسمی برای این افراد به صورت کارگاه‌های فشرده  برگزار خواهد شد.

نعمت‌الله شیری رئیس بنیاد نخبگان با نقش‌آفرینی نخبگان در حل مسائل استانی توضیح داد: بنیاد نخبگان آماده است تا از ظرفیت علمی خود در راستای اولویت‌های تعیین شده توسط کارگروه توسعه استان، به خصوص در بخش کشاورزی، بهره ببرد. لازم است نیازهای واقعی استان به صورت دقیق به کارگروه آموزش و پژوهش استان منعکس شود.

رئیس بنیاد نخبگان بر اهمیت ارائه تعریف دقیق از نیازها تأکید کرد. وی اشاره کرد که نخبگان می‌توانند در بخش‌هایی که نیاز به تحلیل‌های سطح بالا و مدل‌سازی‌های پیچیده دارند، وارد عمل شوند.