وظایف و ماموریت‌ها
عمده مسئولیت‌های حاکمیتی تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی در ایران بر عهده سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی قرار دارد و این سازمان با تمام توان پاسخگوی نیاز کشور در حیطه وظایف خود است. مسئولیت‌های این سازمان در 21 مؤسسه، پژوهشگاه، پژوهشکده و مرکز ملی تحقیقاتی، 34 مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی استانی 188 ایستگاه تحقیقاتی، 104پایگاه تحقیقاتی، 43 مزرعه تحقیقاتی، 739 آزمایشگاه مصوب کد دار و بدون کد ، 11 پردیس تحقیقات و آموزش، 1344 مرکز جهاد کشاورزی دهستان، 1 پارک ملی علم و فناوری کشاورزی و منابع طبیعی و 32 مرکز رشد کشاورزی و منابع طبیعی فعال با 492 هسته، واحد فناور و شرکت دانش‌بنیان مستقر در آن‌ها به انجام می رسد که بزرگترین مجموعه تحقیقاتی در منطقه به شمار می‌رود.
وظایف سازمان
اهم وظایف حاکمیتی سازمان را میتوان در شش حوزه طبقه‌بندی نمود:
- پژوهش و فناوری
- تولید محصولات فناورانه
- نظارت، ثبت و گواهی (بذر، نهال، کود، سموم، آفت¬کش¬ها و ذخایر دریایی)
- ترویج کشاورزی
- آموزش کشاورزی
- مدیریت ذخایر ژنتیکی و تنوع زیستی
که این وظایف در عبارات زیر تجلی می‌یابند:
وظایف پژوهش و فناوری
- تحقیقات به‌زراعی و به‌نژادی محصولات مهم زراعی و باغی
- تحقیقات آب و خاک کلیه عرصه‌های زراعی و باغی کشور (تهیه نقشه‌های حاصلخیزی، شوری و توصیه‌های کودی)
- تحقیقات گیاه‌پزشکی مربوط به آفات، بیماری ها و علف‌های هرز
- تحقیقات جنگل، مرتع و آبخیزداری و حفظ و نگهداری از باغ های گیاه‌شناسی درکشور
- تحقیقات علوم شیلاتی کشور و پاسخگویی به کلیه نیازهای تحقیقاتی مرتبط با شیلات
- تحقیقات علوم دامی (شامل دام‌های سبک، سنگین، طیور، کرم ابریشم و زنبور عسل)
- انجام پژوهش‌های منطبق با اهداف توسعه پایدار کشاورزی و حفاظت از محیط زیست
- استفاده از راهکارهای مهندسی ژنتیک برای تولید محصولات متحمل به تنش‌های غیر زیستی و زیستی مانند خشکی و شوری و آفات و بیماری‌ها
- تولید فرآورده‌های با ارزش میکروبی (بیوتکنولوژی میکروبی، صنعتی و صنایع غذایی) مانند: آنزیم‌ها، پروبیوتیک‌ها، اسیدهای آلی، پپتیدهای زیست فعال، بیوکمپوست‌ها و همچنین رنگدانه‌‌ها
وظایف آموزش کشاورزی
- آموزش فناوری ها و دستاوردهای جدید به بهره‌برداران و کشاورزان آینده
- برنامه‌ریزی، هدایت و نظارت بر آموزش‌های مهارتی بهره‌برداران و تولیدکنندگان بخش کشاورزی
- برنامه‌ریزی، هدایت و نظارت بر آموزش‌های متوسطه کشاورزی در دو شاخه فنی و حرفه‌ای و کاردانش
- برنامه‌ریزی، هدایت و نظارت بر آموزش‌های کوتاه مدت، میان و بلند مدت کارکنان وزارت متبوع
وظایف ترویج کشاورزی
- شناسایی، انتخاب، معرفی و تجلیل از برگزیدگان بخش کشاورزی
- ایجاد و فعال سازی سازه های ترویجی (سایت، کانون یادگیری و مزرعه الگویی)
- ایجاد و فعال سازی کانون های جوانان روستایی و عشایری
- ایجاد و فعال سازی مزارع نوآوری با محوریت کشاورزان نوآور
- توسعه سرمایه های اجتماعی
- انتقال و نشر دانش و فناوری‌های نوآورانه در عرصه های کشاورزی
- توسعه پژوهش های مزرعه ای(طرح های تحقیقی- ترویجی)
- ساماندهی نظام اطلاعات و مدیریت دانش بخش کشاورزی با بهره‌گیری از ظرفیت رسانه‌های جمعی و انبوهی
- اطلاع‌رسانی (پیش‌آگاهی، خدمات حمایتی و نهاده‌ای، بیمه، بازاریابی و ... از طریق رسانه‌های مختلف)
- ایجاد و تقویت شبکه عاملین ترویج دولتی و غیردولتی
- ایجاد و توسعه صندوق‌های خرد کشاورزی
- بهره‌گیری از ظرفیت بسیج سازندگی
- ایجاد مراکز رشد و کارآفرینی زنان روستایی
- برنامه‌ریزی، هدایت و نظارت بر آموزش های توانمندساز زنان روستایی و عشایری
- برگزاری جشنواره ها و نمایشگاه‌های تخصصی و ترویجی
- طراحی، ممیزی و پیاده سازی رهیافت ها، الگوها و روش های ترویحی
وظایف تولید محصولات فناورانه
- تولید هسته‌های اولیه و والدین بذر محصولات زراعی
- پیش تکثیر و تولید هسته‌های اولیه نهال محصولات باغی
- تولید انواع واکسن‌های دام، طیور، آبزیان و انسانی
- تولید هسته‌های اولیه تخم نوغان مورد نیاز برای صنعت ابریشم
- تولید انواع نقشه‌های پایه و لایه‌های اطلاعاتی در دو سطح ملی و منطقه‌ای
- تهیه و تدوین استانداردهای ملی بذر و اندام‌های تکثیری
وظایف نظارت، ثبت و گواهی
- نظارت و کنترل کیفیت بذر گیاهان زراعی و اندام‌های تکثیری تولیدی مصرف داخلی، وارداتی و صادراتی
- نظارت بر تولید نهال سالم
- ارزیابی اصالت ژنتیکی بذرهای تولید شده
- نظارت بر نحوه اجرای سیاست‌های متخذه مورد پذیرش کشور در قوانین و مقررات ملی و بین‌المللی مرتبط با فعالیت‌های بیوتکنولوژی کشاورزی
- همکاری و نظارت بر امور عیارسنجی و تحویل چغندر به کارخانه‌های قند کشور
- مراقبت و پایش تهدیدات بیولوژیک نظیر کشند قرمز، شانه‌دار مهاجم خزر، شکوفایی جلبک‌های سبز، عروس دریایی و ... در سالهای اخیر و ارائه راهکارهای مقابله
- برآورد ذخایر آبزیان و میزان صید قابل برداشت
- نظارت بر کیفیت کود
- نظارت و ثبت سموم
وظایف مدیریت ذخایر ژنتیکی و تنوع زیستی
- حفاظت از کلیه ذخایر ژنتیکی گیاهی، جانوری و میکروبی کشور (در زیستگاه اصلی، خارج از زیستگاه اصلی، باغ‌های گیاه‌شناسی، بانک‌های ژن، آزمایشگاه‌ها و ایستگاه‌های سازمان نگهداری می‌شوند)
- ثبت منابع و مواد ژنتیکی دام و طیور کشور
راهبردهای کلان تات
- پاسخ گویی به نیازهای اولویت دار بخش اجرا
- دانش بنیان کردن مجموعه فعالیت های بخش کشاورزی و منابع طبیعی
- افزایش ثروت و اقتدار ملی از طریق ارتقای ضریب امنیت
- مدیریت، حفظ و نگهداری منابع پایه (آب، خاک، جنگل، مرتع و منابع ژنتیکی)
- برون سپاری فعالیت های غیرحاکمیتی با مشارکت دادن بخش های خصوصی
- آموزش و تربیت کشاورزان آینده، بهره برداران و کارکنان
- آینده پژوهی در حوزه های مختلف
ماموریت
تحقیق و نوآوری برای توسعه سیستم های کشاورزی و منابع طبیعی مبتنی بر دانش