گونههای گیاهی جدید
کشف سه گونه جدید از گیاهان آوندی در ایران
به تازگی سه گونه جدید از گیاهان آوندی از مناطق مختلف ایران توسط پژوهشگران موسسه تحقیقات جنگلها مراتع ایران کشف و به دنیای علم معرفی شد. گونههای جدید معرفی شده به خانوادههای کلاهمیرحسن (Plumbaginaceae)، گلگاوزبان (Boraginaceae) و پروانهآسا (Fabaceae) تعلق دارند.
گونه اول با نام علمی Acantholimon hamadannicum به سرده کلاهمیرحسن و بخش sect. Acantholimon تعلق داشته و در بخش کوچکی از مناطق کوهستانی شمال استان همدان در محدوده ارتفاعی ۲۴۰۰-۲۲۰۰ متر رویش دارد. گونه A. hamadannicum توسط دکتر مصطفی اسدی و دکتر محمد محمودی، از پژوهشگران بخش گیاهشناسی موسسه تحقیقات جنگلها مراتع ایران به عنوان گونه جدید تشخیص داده شد و در شماره دوم از جلد ۲۷ مجله گیاهشناسی ایران منتشر شده است.
در همین شماره از مجله گیاهشناسی ایران گونه دیگری با نام علمی Onosma alburzensis توسط دکتر محمد امینیراد، از پژوهشگران بخش گیاهشناسی موسسه تحقیقات جنگلها مراتع ایران در همکاری با دکتر فریده عطار از دانشگاه تهران و دکتر منصور میرتاجدالدینی از دانشگاه شهید باهنر کرمان معرفی شده است. این گونه که به زیربخش Asterotricha از سرده Onosma تعلق دارد در کوههای البرز در منطقه الموت قزوین و منطقه طارم زنجان پراکندگی دارد.
همچنین گونه دیگری از سرده Hedysarum با نام علمی Hedysarum pseudomacranthum توسط دکتر مصطفی اسدی از موسسه تحقیقات جنگلها مراتع ایران با مشارکت دکتر فرخ قهرمانینژاد از دانشگاه خوارزمی و خانم الهه چغامیرزایی دانشجوی دکترای گروه علوم گیاهی این دانشگاه به عنوان گونهای جدید در شماره اول از جلد ۲۸ مجله گیاهشناسی ایران به دنیای علم معرفی شده است. این گونه در کوههای تالش، واقع در شمالغرب ایران، رویش دارد.
گونه جدیدی از گیاه زنیان در ایران کشف شد.
به تازگی یک گونه گیاهی جدید توسط محققین ایرانی کشف و به دنیای علم معرفی شد. این گونه گیاهی اولین بار در فاصله بین شهرکرد و بروجن در استان چهارمحال بختیاری مشاهده شد. این منطقه از زاگرس تنوع گیاهی بسیار بالایی دارد که شاید هنوز گیاهان آن به خوبی شناخته نشده باشد.
در تحقیقات میدانی صورت گرفته در سال ۱۳۹۷ توسط محققین موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور (آقایان دکتر یوسف اجنی و دکتر ولی الله مظفریان) گیاهی نامعلوم از استان چهارمحال بختیاری در محدوده مرزی پارک ملی تنگ صیاد، بین شهرکرد به بروجن جمع آوری شد که جدید بودن آن در همان زمان نیز ملموس بود. به همین دلیل بررسی های لازم در عرصه شروع شد. جهت حصول نتیجه نهایی، بررسی های دقیق مورفولوژیکی و آناتومیکی (میوه) در هرباریوم این موسسه انجام گرفت. محققین دریافتند که این نمونه گونه جدیدی از سرده زنیان بوده که با زنیان رایج در ایران تفاوتهای بارزی را نشان میدهد و تحت نام علمی Trachspermum reginei Ajani et Mozaff. نامگذاری شد. لقب گونه ای این گونه به افتخار نام استاد راهنمای دوره دکترای مولف مسئول مقاله و از محققین برجسته در زمینه بیولوژی گل و خانواده چتریان و نعناعیان از دانشگاه ماینتس آلمان با نام کامل Prof. Dr. Regine Claβen-Bockhoff نامگذاری شد.
گیاهان خانواده چتریان با داشتن گل آذین چتر مرکب (گاهی ساده)، برگهای معمولا مرکب، میوه های خشک ۲ تایی و فرم رویشی معمولا علفی (یکساله، دوساله و چندساله) از سایر خانواده های گیاهی تمیز داده میشوند. این خانواده از بزرگترین گروههای گیاهی در ایران بوده که حدود ۳۶۰ گونه را در خود جای داده است. بسیاری از گونه های دارویی و معطر مثل زنیان، زیره سیاه، زیره سبز، زیره کرمانی، رازیانه، گلپر و… در این خانواده قرار دارند.
خانواده چتریان جنس های بزرگ و کوچک متعددی را در خود جای داده است. از جنس های کوچک میتوان به جنس زنیان اشاره نمود که تاکنون تنها یک گونه با نام علمی Trachyspermum ammi در ایران گزارش شده بود. بذر گونه مذکور از مهمترین گیاهان دارویی بوده که بطور سنتی بعنوان ادویه و ضدنفخ قوی کاربرد دارد. این گونه بصورت خودرو و عمدتا کاشته شده در اکثر مناطق ایران وجود دارد.
با توجه به جدید بودن گونه، هیچ گونه اطلاعاتی در مورد خواص، ترکیبات دارویی و استفاده های سنتی گیاه وجود ندارد و پیشنهاد میشود محققین بالاخص داروسازان تحقیقات موثری در این زمینه داشته باشند.
از آنجاییکه زیستگاه گونه جدید در محدوده منطقه پارک ملی تنگ صیاد و در مجاورت کارخانه سیمان شهرکرد قرار گرفته است اکیدا توصیه میشود که مسئولین محترم ادارات منابع طبیعی و محیط زیست استان چهارمحال بختیاری نظارت دقیق تری بر رعایت موارد زیست محیطی و بهره برداری از مواد خام این کارخانه داشته باشند
